تهیه و شناسایی نانوساختارهای هیدروکسی آپاتیت در حضور لیگاندهای کی لیت ساز حاوی اتمهای اکسیژن و نیتروژن

هیدروکسی آپاتیت (ca10(po4)6(oh)2, hap) به عنوان یکی از مهم¬ترین ترکیبات کلسیم فسفات¬ها به دلیل داشتن فعالیت زیستی، خواص زیست¬سازگاری و زیست¬تخریب پذیری فوق العاده در تهیه¬ی کاشتنی¬های زیستی کاربرد وسیعی دارد. در این پژوهش، نانوساختارهای hap طی یک روش همرسوبی ساده با استفاده از ca(no3)2.4h2o و (nh4)2hpo4 به ترتیب به عنوان منابع کلسیم و فسفر تهیه شدند. به منظور کنترل شکل و اندازه¬ی ذرات نانوساختارهای hap، برای اولین بار از ترکیبات باز شیف به عنوان لیگاندهای کی¬لیت¬ساز استفاده شد. در تصاویر میکروسکوپ الکترونی مشاهده شد که نانوساختارهای صفر بعدی و یک بعدی به ترتیب در حضور لیگاندهای کی¬لیت¬ساز چهار¬دندانه و دو¬دندانه تشکیل می¬شوند. هم¬چنین فعالیت زیستی نانوساختارهای hap در محیط آزمایشگاهی و در مایع شبیه¬سازی شده¬ی بدن نشان داد که نانوساختارهای یک بعدی (نانومیله¬ها) در مقایسه با نانوساختارهای صفر بعدی (نانوذرات) فعالیت زیستی بیشتری دارند. علاوه بر این، کامپوزیت¬های کیتوسان/گرافن اکسید/نانوذرات hap و پلی اتیلن گلیکول/گرافن اکسید/نانومیله¬های hap به روش خشک کردن سرمایشی ابتدا تهیه و سپس فعالیت زیستی آن¬ها مورد بررسی قرار گرفت. تصاویر میکروسکوپ الکترونی نشان داد که کامپوزیت کیتوسان/گرافن اکسید/نانوذراتhap تهیه شده با ساختار بسیار متخلخل می¬تواند یک داربست مناسب برای تشکیل استخوان در بدن باشد. مطالعات انجام شده در زمینه¬ی فعالیت زیستی نانوکامپوزیت¬ها نشان داد که این ترکیبات در مقایسه با نانوساختارهای خالص hap از نظر زیستی فعال¬تر هستند. محصولات تهیه شده با روش¬های مختلفی شامل میکروسکوپ الکترونی روبشی و عبوری(sem, tem) ، پراش اشعه ایکس (xrd) و طیف¬بینی مادون قرمز با تبدیل فوریه (ftir) شناسایی شدند. الگوهای xrd نشان دادند که هیدروکسی آپاتیت تک فاز با روش همرسوبی حاصل شده است.